De Lijn aan slechtziende: “Langer en lastiger wandelen naar uw halte? Oefenen!”

Tussen 20 november en 14 februari verzamelde de Gentse Busbeweging via een online meldingsformulier honderd reacties over het nieuwe net van De Lijn. Van Evergem tot Drongen, van Sint-Amandsberg tot Assenede, overal in onze vervoerregio weerklinken dezelfde klachten: de vertrekhalte ligt te ver en de frequentie is te laag. De conclusie is duidelijk: de politiek moet ingrijpen.

Een van de meldingen kwam van Thales Bernaert van Pleegzorg Oost-Vlaanderen: ‘Wij hebben in Drongen een bezoekruimte waar biologische ouders hun kinderen ontmoeten. Het gaat om een publiek dat zeer afhankelijk is van het openbaar vervoer. Sommige ouders zijn nu anderhalf uur onderweg voor een kort traject en moeten dan nog bijna twee kilometer wandelen. Voor andere ouders is het zelfs niet meer haalbaar om aanwezig te zijn op het contact met hun kind.’ Vanuit SAAMO Gent (maatschappelijk opbouwwerk) klinken gelijkaardige geluiden: heel wat mensen klagen over ingewikkelde overstappen, problemen met de Flexbus, moeilijk te bereiken sites zoals het Sint-Lucas-ziekenhuis, het crematorium in Lochristi of de kinderboerderij in Baaigem. Er valt dus wel degelijk een groep van vaak kwetsbare reizigers uit de boot – of beter, uit de bus.

“Als gepensioneerde en slechtziende ben ik aangewezen op het openbaar vervoer om naar mijn familie te gaan in Deinze. De bediening is volledig afgeschaft in de weekends en drastisch verminderd in de week.” (Gent-Deinze)

Functionele lijnen functioneren niet

‘We hebben voor dat meldingsformulier amper reclame gemaakt,’ zegt Bouke Billiet van de Gentse Busbeweging. ‘Voor elke melding is er dus een groot veelvoud aan getroffen reizigers.’ Bovendien zijn er heel wat mensen die hierna nooit meer zullen klagen over De Lijn: zij melden dat ze noodgedwongen afscheid nemen van het openbaar vervoer.

“Onze abonnementen zullen niet meer dienen. We moeten terug met de wagen.” (Lovendegem)

Reizigers melden een waslijst aan problemen: onbetrouwbare aansluitingen, lange wachttijden en overvolle bussen zijn niet werkbaar voor wie tijdig op school of werk moet aankomen. Het gemis van ritten in de vroege of late uren, en de vaak lage frequenties zijn een andere vaak vermelde hinderpaal. De zogenaamde ‘functionele’ lijnen met slechts één of enkele ritten in de spits zijn ontoereikend: schoolkinderen en pendelaars hebben vaak een afwijkende uurregeling op school of op het werk.

“De nieuwe uren van mijn lijn zijn niet ruim genoeg om op tijd te kunnen beginnen werken tijdens een vroege shift (18h) of late shift (na 20h30).” (Evergem)

Slechtziend? Oefenen!

Het is te vroeg om het Flexbus-systeem op zijn merites te beoordelen maar het uitgangspunt ervan is al beperkend: ten eerste kan de beschikbaarheid niet worden gegarandeerd. Ten tweede komen enkel van tevoren geplande trajecten in aanmerking, wat een reiziger ook al verplicht om het tijdstip van terugreis vast te leggen.

Wat wel al duidelijk is: het zit niet goed met de klantvriendelijkheid. Zowel een rolstoelgebruiker als een reiziger met een visuele handicap kregen te horen dat ze een langer, lastiger en onveilig traject maar moesten inoefenen:

“De dichtstbijzijnde halte ligt op meer dan een kilometer langs een smalle en drukke tweebaansweg zonder fietspad of voetpad. Ik ben slechtziend en loop met een witte stok. De Lijn laat me weten dat ik tijd heb om de wandeling naar deze nieuwe halte te oefenen.” (Drongen)

Schrijnend zijn de verhalen van reizigers met een motorische of visuele beperking voor wie hun enige vervoersmodus onbereikbaar wordt. Zij moeten nu een beroep doen op een hulpvaardige autobezitter. Er zijn bejaarden die bewust dicht bij een halte gingen wonen, een halte die ze nu afgeschaft of gedegradeerd zien worden.

“Alternatief van De Lijn: 20 minuten stappen naar eerste halte. Boodschappen doen, doktersafspraken etc. worden dus ook heel moeilijk. We hebben geen wagen. Hier wonen ook oudere mensen.” (Evergem)

Bijsturingen

Bijna alle reizigers vragen om de dienstverlening te herstellen zoals voordien. Ook betere informatieverstrekking en hogere frequentie staan op het verlanglijstje. Bouke Billiet van de Gentse Busbeweging: ‘Minister Peeters heeft gezegd dat ze niemand in de kou zou laten staan. Welnu: heel wat reizigers staan al in de kou. Waarom moeten zij het slachtoffer zijn van verbeteringen elders op het net? Wat gaat De Lijn doen? Wat gaat de minister doen? Wat gaat Stad Gent doen? Dit vraagt om snelle bijsturingen.’

De Gentse Busbeweging heeft enkele concrete aanbevelingen waarmee het nu gaat aankloppen bij De Lijn, Stad Gent en de minister. Het gaat onder meer om maatregelen voor vlot busverkeer op gewest- én stadswegen, het herstel van overstapvrije buslijnen (zoals vanuit Zomergem richting Sint-Pietersstation), het herstel van functionele buslijnen naar reguliere lijnen, en de aanpak van vervoerswoestijnen zoals tussen Mariakerke (Post/planetenwijk) en Drongen Luchteren (Antoon Catriestraat). Billiet: ‘We gaan in het bijzonder vragen om aandacht voor een regelmatige verbinding met zorginstellingen, zoals Pleegzorg in Drongen. Daarnaast gaan we bij De Lijn peilen naar de registratie en rapportage van geweigerde flexbusritaanvragen. We willen ook dat gemeentebesturen fors meer middelen krijgen om vanuit de vervoerregioraad het Vervoer op Maat beter uit te bouwen. We zijn benieuwd hoe De Lijn, de gemeentebesturen en de minister gaan reageren op deze stortvloed aan ernstige klachten.’

De namen van de getuigen zijn gekend bij de Gentse Busbeweging.